Gallipoli (Włochy) – atrakcje, zwiedzanie, mapa, hotele, noclegi, parking. Przewodnik.

Perła Salento

Gallipoli jest niezwykłe. Wystarczy spojrzeć na mapę, żeby zdać sobie sprawę z wyjątkowego usytuowania miasta. Niestety atrakcyjne położenie miasta to również bezpośrednia przyczyna niezwykle długiej i barwnej historii, niezliczonej ilości najazdów, bitew, przechodzenia z rąk do rąk … itd.
Historia jest tak długa i zagmatwana, że … chyba jej nie opowiem 🙂 (już słyszę, jak niektórzy odetchnęli głośno i z ulgą … ufff). Ograniczę się do kilku ciekawostek, które łatwo przypomną ci się same w trakcie zwiedzania Gallipoli i uprzyjemnią poznawanie miasta.

Gallipoli jest jednym z punktów opracowanego przeze mnie przewodnika i planu zwiedzania Apulii, który znajdziesz tutaj – [klik]

Krótka historia w ciekawostkach

Obecnie Gallipoli to dwie wyraźnie oddzielone od siebie części:
– stare miasto – w całości mieści się na wyspie
– nowe miasto – rozlewa się szeroko na lądzie poza wyspą.
Jadąc do Gallipoli przez nową część przejechaliśmy zupełnie obojętnie i udaliśmy się od razu do historycznej części miasta, na wyspę.

Griko

Korzenie Gallipoli sięgają starożytności i czasów Wielkiej Grecji gdy Gallipoli było jej częścią. Ślady greckiej przynależności widać, a w zasadzie słychać w mieście do dzisiaj. Aż trudno to sobie wyobrazić ale, mimo że minęło ponad 2500 lat mieszkańcy miasta do dzisiaj powszechnie porozumiewają się w dialekcie języka greckiego, zwanego Griko. Co więcej, dialekt Griko i współczesny język grecki zachowują brzmienie sprawiające, iż są one częściowo wzajemnie zrozumiałe. Osoby znające jeden z tych języków są w stanie porozumiewać się ze sobą, bez konieczności znajomości drugiego języka.
Nie będzie zaskoczeniem, że nazwa miasta również pochodzi z języka greckiego, od określenia „Callipolis” (lub „ Kale Polis ”), co oznacza “piękne miasto”. Czasem Gallipoli określane jest mianem Perły Salento lub Perły Jońskiej.

Półwysep

Pierwotnie Gallipoli nie było miastem leżącym na wyspie, ponieważ nie oddzielała go od stałego lądu żadna woda. Naturalne ukształtowanie terenu tworzyło tutaj półwysep. Nieustannie zagrożenie najazdami ze strony Turków spowodowało, że Gallipoli w sposób sztuczny odcięło się od lądu tworząc szeroki przekop oraz umocnienia, które w całości otaczały miasto. Od średniowiecza do wieku XVII istniał tu jedynie most zwodzony. Prawo do przejścia po nim mieli wyłącznie mieszkańcy miasta. Dopiero w XVII wybudowany został stały most, który (po kolejnych przebudowach) funkcjonuje do dzisiaj.

Handel złotem Apulii

Czym jest złoto Apulii? To znana na całym świecie, najwyższej jakości oliwa z oliwek. Apulia jest głównym źródłem oliwy we Włoszech. Pochodzi stąd około 50% produkcji oliwy w całych Włoszech. O drzewach oliwnych w z Apulii pisałem w jednym z wcześniejszych wpisów: Obszar monumentalnych drzew oliwnych – Apulia.
Handel oliwą w Gallipoli ma bardzo długie tradycje, bo sięga czasów panowania rzymskiego z okresu II – III wieku przed naszą erą. Transport oliwy był jedną z przyczyn budowy dwóch dróg (Via Sallentina i Via Traiana) łączących półwysep salentyński z Rzymem. Wtedy jednak handel oliwą przebiegał jeszcze dość spokojnie. Prawdziwa eksplozja nastąpiła w XVIII wieku, gdy Ferdynand I Król Obojga Sycylii doprowadził do wybudowania w mieście dużego portu. Gallipoli w oszałamiającym tempie stało się największym punktem handlu oliwą i zdominowało handel tym towarem w Europie. Jednego dnia w porcie Gallipoli obsługiwano 70 (!!!) statków. Pod koniec XVIII wieku Gallipoli stało się miastem o znaczeniu równym Neapolowi, Rzymowi, Paryżowi i Londynowi, a port znalazł się na pierwszym miejscu najbardziej ruchliwych i najważniejszych portów Europy.
Handel oliwą przybrał takie rozmiary, że aby możliwa była obsługa całego ruchu handlowego, w mieście trzeba było wybudować 35 olejarni i około 2000 zbiorników na oliwę. Został też wprowadzony specjalny podatek, za każdy buszel oliwy załadowany na statek (buszel to około 36 litrów), ponieważ obciążenie transportem było takie, że wszystkie drogi dojazdowe do miasta i mury miejskie musiały być ciągle przerabiane i remontowane.
Większość liczących się na świecie państw (Wenecja , Francja , Hiszpania , Anglia , Dania , Imperium Osmańskie , Austria , Rosja , Prusy , Szwecja i Norwegia , Malta , Niderlandy , Państwo Kościelne i Stany Zjednoczone) miało w Gallipoli swoje konsulaty, które działały tu aż do 1923 roku.
Wpływ Gallipoli na cenę oliwy na świcie był taki, że przez pewien czas oficjalny kurs oliwy na giełdzie w Londynie ustalany był właśnie w Gallipoli.

Turystyczna twierdza

Obecnie Gallipoli żyje głównie z turystyki. Miasto w historycznej części zachowało oryginalny, średniowieczny układ ulic, który kształtował się w sposób naturalny przez wieki. Kształt i przebieg ulic w głównej mierze ukształtował .. wiatr. Miasto ze względu na swoje położenie w sposób naturalny zmaga się z nieustannymi wiatrami od morza. Domy i ulice budowano więc tak, by zminimalizować przykry wpływ silnego wiatru na codzienne życie. Siatka ulic jest ma kształty, które sprzyjają tłumieniu wiatru i gdy tylko wejdziesz a miasto trochę głębiej, natychmiast zauważysz różnicę.

Przygotowując się do napisania tego tekstu moją uwagę zwróciła jedna rzecz. W miasteczku, które w całości mieści się na niewielkiej wyspie (w najszerszym miejscu wysepka ma około 450m, a w najwęższym 350m) znajduje się 17 kościołów (co specjalnie we Włoszech nie dziwi) i 18 pałaców (!!!). Jakim cudem w takim miasteczku jest 18 pałaców? Sporo wyjaśniła mi historia miasta, o której pisałem w poprzednim akapicie. Handel oliwą, obecność konsulatów wielu państw i handlowa pozycja miasta generowała olbrzymie przepływy pieniędzy. Siłą rzeczy powstawały tu wielkie fortuny, a i przedstawiciele istotnych w Europie rodów zajmujących się handlem musieli mieć tutaj swoje siedziby i domy. Szanujący się bogacz nie mógł mieszkać i pracować byle gdzie. Stąd takie nagromadzenie budynków o klasie pałacu.
Duże pieniądze lubią przepych, a to doskonale wpisało się w architekturę miasta. W Gallipoli króluje bowiem architektura barokowa w stylu Lecce. Charakteryzuje się ona przesadnymi, ekstrawaganckimi zdobieniami elewacji, bogatymi w motywy kwiatowe i anielskie (więcej na ten temat znajdziesz we wpisie o Lecce – [klik]). Spacerując po Gallipoli na pewno natkniesz się na takie budowle, których elewacja będzie aż kapała od zdobień (np. Palazzo Tafuri, Palazzo Romito).
Dla zainteresowanych zamieszczam dwa linki:
– spis i opisy 17 kościołów w Gallipoli – [klik]
– spis i opisy 18 pałaców w Gallipoli – [klik]

Atrakcje i zwiedzanie Gallipoli

Zwiedzanie Gallipoli najlepiej zacząć od rundki dookoła wyspy. Po obwodzie dookoła wyspy biegnie droga, a obok niej chodnik. Długość trasy po obwodzie wyspy to około 1,5 km i spokojnym spacerem pokonasz ją w około 30 minut. Po drodze zobaczysz port jachtowy i port rybacki, plaże, kilka charakterystycznych zabudowań, mury obronne, baszty, zamek, most łączący z lądem … czyli całkiem sporo. Potem warto wejść w głąb uliczek starego miasta (np. w ulicę Via Antonietta de Pace) i poczuć klimat wnętrza Gallipoli. Miasto jest maleńkie, więc nie obawiaj się chodzić gdzie tylko masz ochotę. Nie zgubisz się.
Poniżej znajdziesz mapkę z zaznaczonymi najważniejszymi zabytkami w mieście. Wpisują się one dobrze w zaproponowany przeze mnie schemat zwiedzania. Numery na mapie odpowiadają numerom przy opisach kolejnych atrakcji w dalszej części tekstu.

Mapa Gallipoli

1. Zamek w Gallipoli

Powstał w XIII wieku za sprawą Bizancjum. Został gruntownie przebudowany przez Andegawenów i Aragończyków pomiędzy XVI a XVII wiekiem. Dodano wtedy wielokątny mur obronny oraz okrągłe wieże.

2. Bastion obronny Rivellino

Silnie ufortyfikowany bastion został dobudowany na początku XVI wieku. Jego celem była ochrona zamku od strony stałego lądu, odpieranie oblężenia i osłona od wrogiego ognia z tego kierunku.

3. Most

Główny most wjazdowy do miasta zbudowany w XVII wieku, a potem jeszcze mocno przebudowany. Składa się z 16 łuków i przed przebudową posiadał drewniany most zwodzony przed wjazdem do dużej bramy miejskiej. Dokonana w XX wieku przebudowa miała na celu przystosowanie go do współczesnych wymagań ruchu kołowego.

4. Fontanna Grecka

Uważana jest za najstarszą fontannę we Włoszech (choć cały czas nie ma pewności co do jej rzeczywistego wieku). Istnieje bowiem podejrzenie, że rzeźby na fontannie są jedynie kopią starożytnych rzeźb, wykonaną przez ówczesnych mistrzów sztuki. W XVI wieku taka praktyka była dość modna. W dolnej części fontanny znajduje się poidło dla zwierząt.

5. Bazylika Sant’Agata

Bazylika znajduje się w centrum i jednocześnie w najwyższym punkcie wyspy, które prawdopodobnie już od czasów starożytnych uważane było z miejsce święte. Powstała w XVII wieku, na miejscu stojącego tu wcześniej kościoła. Warto zwrócić uwagę bardzo na bogato zdobioną elewację, typową dla barokowej architektury w stylu Lecce.

6. Palazzo Romito

Wybrałem ten pałac, ze względu na wyjątkowo bogate zdobienie elewacji w stylu rokoko. Naprawdę warto to zobaczyć. Zdobienia w formie popiersi, kolumn, przypór i balkonów są niezwykle efektowne. Pałac należał do szlachcica i historyka: Bartolomeo Rawenny, którego rodzice zajmowali się … handlem oliwą. Został pochowany w bazylice Sant’Agata.

Zdjęcia elewacji Palazzo Romito możesz zobaczyć tutaj – [klik]

7. Palazzo Tafuri

Ten pałac to z kolei najepszy przedstawiciel zdobień w stylu baroku Lecce. Bogaty w zdobienia i detale, z owalnymi oknami i wykonany z wytworną, barokową klasą.
Przepiękna budowla została zlecona przez bogatego szlachcica, prawnika z rodziny Tufari, dla podkreślenia swojej rangi społecznej. Oczywiście nie muszę dodawać, że źródłem bogactwa był handel olejem.

Zdjęcia elewacji Palazzo Tafuri możesz zobaczyć tutaj – [klik]

8. Plaża

Miejsce na chwilę wytchnienia i odpoczynku po długim spacerze po mieście, ale tylko poza sezonem. W sezonie o swobodzie, ciszy i spokoju możesz zapomnieć. Latem plaża jest mocno oblegana i zatłoczona tak, że szpilki nie wciśniesz.

Hotele i noclegi w Gallipoli

Gallipoli – jeżeli chodzi o kategorię cenową noclegów – nie należy do miejsc bardzo drogich, ale nie jest też bardzo tanie. Należy spodziewać się cen na średnim poziomie. Zdecydowanie taniej da się zarezerwować noclegi, jeżeli robi się to z dużym wyprzedzeniem (nie później niż dwa miesiące przed planowanym przyjazdem). Poniżej zamieszczam kilka propozycji noclegów w Gallipoli.
Jeżeli chcesz przeglądać samodzielnie bazę noclegów w Gallipoli, to możesz użyć zamieszczonego poniżej linku tekstowego. Przygotowany jest tak, że zawęża wynik wyszukiwania tylko do Gallipoli:

– booking.com – zobacz wszystkie hotele w Gallipoli

UWAGA!
Jeżeli zamierzasz zarezerwować hotel, to mam prośbę. Zrób to z mojego linku do booking.com – [klik]. Zapłacisz dokładnie tyle samo, ale przy okazji ja otrzymam prowizję. Oczywiście możesz to zrobić bez klikania w mój link i wtedy zapłacisz identyczną cenę (ani grosza taniej), a cała prowizja trafi do jednego z tych portali, ale wierzę, że moja praca warta jest jednego kliknięcia, które nic Cię nie kosztuje. Wielu czytelników pisze do mnie, że moje teksty bardzo się przydały. Najlepszym podziękowaniem będzie właśnie dokonanie takiej rezerwacji.
Jeżeli więc nie będzie to dla Ciebie problem, to rezerwując hotel wejdź na moją stronę, kliknij powyższy link, a potem po prostu dokonaj rezerwacji dowolnego noclegu. Z góry dziękuję!

B&B Corte Casole – [klik]

Palazzo Maestro & Corte Maestro rooms – [klik]

Parkingi w Gallipoli

W sezonie nie ma możliwości wjazdu do starej części miasta, ponieważ w sezonie letnim obowiązuje strefa ograniczonego dostępu, czyli “Zona a Traffico Limitato” (w skrócie ZTL). Prawo wjazdu w obszar strefy mają jedynie osoby uprawnione, mieszkańcy starego miasta i turyści, którzy mają wykupiony nocleg w starej części miasta (wcześniej trzeba zgłosić numer rejestracyjny obsłudze hotelu, a hotel rejestruje twój numer w urzędzie). Jeżeli nie należysz do żadnej z tych grup lub wcześniej nie zarejestrowałeś numeru w hotelu, to nie masz prawa wjazdu w strefę ZTL. Wtedy musisz zostawić auto w nowej części miasta. Poniżej podaję współrzędne kilku parkingów. Czas obowiązywania ZTL co roku określa uchwała rady gminy. W 2020 roku ZTL obowiązywało od 22 kwietnia do 30 września, codziennie od godziny 10.00 przed południem do 2.00 w nocy.

Poza sezonem można wjeżdżać w obszar starego miasta bez ograniczeń, ale miejsc do parkowania jest tutaj bardzo mało i parkuje się przy ulicy. Jeżeli zależy ci na parkowaniu jak najbliżej historycznego centrum to najlepiej jest po prostu objechać stare miasto dookoła, wzdłuż murów i prawdopodobnie uda się znaleźć jakieś pojedyncze wolne miejsce.
Poniżej podaję kilka namiarów na parkingi w Gallipoli.

Przydatne współrzędne GPS

Parking w nowej części miasta, dostępny w sezonie, współrzędne GPS:
40°03’18.0″N 17°58’55.3″E
40.054987, 17.982030 – kliknij i wyznacz trasę

Parking w nowej części miasta, dostępny w sezonie, współrzędne GPS:
40°03’23.3″N 17°58’54.2″E
40.056482, 17.981721 – kliknij i wyznacz trasę

Parking w nowej części miasta, dostępny w sezonie, współrzędne GPS:
40°03’25.4″N 17°59’05.6″E
40.057067, 17.984876 – kliknij i wyznacz trasę

Parking przy ulicy w starej części, dostępny tylko poza sezonem, współrzędne GPS:
40°03’23.1″N 17°58’37.7″E
40.056416, 17.977126 – kliknij i wyznacz trasę

Ważne dla mnie!

Wystaw artykułowi dobrą ocenę (5 gwiazdek mile widziane 😀 )!
To nic nie kosztuje, a dla mnie jest bardzo ważne! Blog żyje z odwiedzin i dzięki temu ma szansę się rozwijać. ZRÓB TO proszę i ... z góry dziękuję!

Jeżeli lubisz moje przewodniki z pewnością przyda ci się stworzony przez mnie katalog przewodników - [klik]. Znajdziesz w nim gotowe pomysły na kolejne wyjazdy, opisy innych kierunków turystycznych oraz alfabetyczny spis przewodników podzielony na państwa, miasta, wyspy i regiony geograficzne.

Zamieszczam również link do profilu na Facebook-u - [klik]. Wejdź i naciśnij "Obserwuj", wtedy nie przegapisz nowych, inspirujących wpisów.

No chyba, że wolisz Instagram. Nie jestem demonem mediów społecznościowych, ale zawsze możesz liczyć na coś miłego dla oka na moim instagramowym profilu - [klik]. Profil chętnie przyjmie każdego obserwatora, który nakarmi go swoim polubieniem.

Czytam WSZYSTKIE komentarze (i to wiele razy). Pod każdym z nich mógłbym napisać, że strasznie dziękuję, bo jesteście naprawdę fantastyczni. Często wracam do komentarzy, ponieważ dodają mi motywacji i energii. Dla mnie jest to nieoceniona skarbnica dobrych emocji!
Dziękuję Wam za to tutaj (nie chce zaśmiecać komentarzy powtarzającymi się podziękowaniami). Wiedz, że zostawiając tu dobre słowo robisz dla mnie naprawdę dobrą robotę!

Tworzone przeze mnie treści udostępniam bezpłatnie z zachowaniem praw autorskich, a blog utrzymuje się z reklam i współpracy afiliacyjnej. W treści artykułów będą więc wyświetlane automatyczne reklamy, a niektóre linki są linkami afiliacyjnymi. Nie ma to żadnego wpływu na końcową cenę usługi lub produktu, ale za wyświetlenie reklam lub skorzystanie z niektórych linków mogę otrzymać prowizję. Polecam jedynie usługi i produkty, które uważam za dobre i pomocne. Od początku istnienia bloga nie opublikowałem żadnego artykułu sponsorowanego.

Niektórzy z czytelników, którym zawarte tu informacje bardzo pomogły, pytają mnie czasem jak można wesprzeć blog? Nie prowadzę zbiórek ani programów wsparcia (typu: patronite, zrzutka czy "kup kawę"). Najlepszym sposobem jest korzystanie z linków. Ciebie to nic nie kosztuje, a wsparcie dla bloga generuje się samo.

Pozdrawiam